Reklama

Fenotyp to zespół cech określających wygląd i funkcjonowanie organizmu. Fenotyp jest powiązany ściśle z genotypem. Na ostateczny kształt fenotypu ma jednak wpływ środowisko, w którym dany organizm funkcjonuje.

Reklama

Z tego samego genotypu, ale w różnych środowiskach, mogą powstawać różne rodzaje fenotypów – mówimy wtedy o tak zwanej plastyczności fenotypowej.

W jej wyniku możliwe są dwie sytuacje:

  • dwa organizmy zupełnie różne pod względem fenotypu, mają bardzo podobne genotypy,
  • dwa organizmy bardzo podobne fenotypowo, mogą mieć całkiem różne genotypy.

Wspomniana plastyczność fenotypowa jest podstawowym mechanizmem adaptacji do środowiska. W jej wyniku może dojść do wytworzenia kilku alternatywnych fenotypów na bazie jednego genotypu. Zjawisko to wciąż fascynuje biologów, tym bardziej, że dotyczy całego świata przyrody.

Co to jest i jak działa fenotyp u roślin?

Plastyczność fenotypowa jest najbardziej zauważalna u roślin, ponieważ nie mogą one przemieszczać się i zmieniać samodzielnie warunków, w których żyją. Dostosowują więc swoją anatomię, fizjologię i morfologię do panujących warunków, na przykład mogą być zdolne do ograniczonych ruchów, mogą mieć inną budowę liści albo inaczej reagować obronnie na roślinożerców.

Co to jest i jak działa fenotyp u zwierząt?

W świecie zwierząt fenotyp także może się zmieniać w zależności od warunków, w jakich żyje organizm. Na przykład pewne mszyce mogą zmieniać sposób rozmnażania z płciowego na bezpłciowy! Jeśli jest ich zbyt dużo na jednej roślinie, zaczynają wykształcać skrzydła, aby móc opuścić to miejsce i nie dopuścić do zbyt wielkiego tłoku. Jak wskazują badania, im większa różnorodność fenotypowa, tym większe szanse na przetrwanie ma gatunek.

Reklama

Cechy fenotypowe u ludzi

Fenotyp dotyczy także u ludzi. Zmiany nie następują tak szybko, jak w przypadku mniej rozwiniętych organizmów, niemniej jednak także są widoczne. Podobnie jak u innych istot żywych, także u człowieka na fenotyp ma wpływ genotyp, a to, jak mocno się ujawnia, zależy od środowiska zewnętrznego. Do cech fenotypowych należy m.in. wzrost, kolor włosów, kolor oczu, grupa krwi, sylwetka. To dzięki fenotypowi ludzie różnią się między sobą, mimo że DNA jest zbliżone.

Reklama
Reklama
Reklama