Efekt Wertera – przyczyny samobójstw
Efekt Wertera (określany także jako efekt fali, efekt naśladownictwa, samobójstwa imitacyjne), to termin psychologiczny określający wzrost liczby samobójstw po tym, jak nagłośnione zostanie odebranie sobie życia przez znaną osobę. Wydarzenie może być autentyczne (dotyczyć np. piosenkarki) lub fikcyjne (związane ze śmiercią bohatera telenoweli czy książki).W pierwszym przypadku efekt Wertera powoduje większą liczbę samobójstw.
Efekt Wertera (określany także jako efekt fali, efekt naśladownictwa, samobójstwa imitacyjne), to termin psychologiczny określający wzrost liczby samobójstw po tym, jak nagłośnione zostanie odebranie sobie życia przez znaną osobę. Wydarzenie może być autentyczne (dotyczyć np. piosenkarki) lub fikcyjne (związane ze śmiercią bohatera telenoweli czy książki).W pierwszym przypadku efekt Wertera powoduje większą liczbę samobójstw.
Efekt Wertera – wyjaśnienie terminu
Nazwa pochodzi od głównego bohatera książki „Cierpienia młodego Wertera” J. W. Goethego. Utwór został opublikowany w 1774 roku w Niemczech. Dzieło szybko zyskało sławę w całej Europie. Tytułowy bohater popełnił samobójstwo, które było spowodowane alienacją (poczuciem samotności wśród tłumu) oraz nieszczęśliwą miłością. Szybko okazało się, że duże grono czytelników utożsamia się z literackim bohaterem na tyle, aby zakończyć swoje życie w podobny sposób. Masowe samobójstwa mężczyzn doprowadziły do konieczności zdelegalizowania książki w wielu państwach. W 1974 roku na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego socjolog David Philips zasugerował się XVIII-wiecznymi wydarzeniami, nazywając liczne popełnianie samobójstw po nagłośnieniu w mediach dobrowolnego odebrania sobie życia przez kogoś sławnego, efektem Wertera.
Efekt Wertera a samobójstwa znanych osób
Kiedy Marilyn Monroe, mając 36 lat, odebrała sobie życie w roku 1962 w Los Angeles (choć przyczyny jej śmierci nie zostały jednoznacznie potwierdzone do dzisiaj), liczba samobójstw w Stanach Zjednoczonych wzrosła o 12%. Miesiąc po śmierci aktorki samobójstwo popełniło o około 200 osób więcej niż wynikało z dotychczasowych statystyk. W 1986 roku po śmierci piosenkarki Okady Yukiko w Tokio, młodzi Japończycy popełnili o 30% więcej samobójstw.
Efekt Wertera – przyczyny
Popełnienie samobójstwa przez znaną osobę staje się sposobem na rozwiązanie problemów odbiorców przekazu. Jeżeli ktoś, kto odniósł sławę, zdecydował się zakończyć swoje życie, to tym bardziej obarczony problemami przeciętny człowiek zmuszony jest tak postąpić – tak można by zrekonstruować myślenie ofiar efektu Wertera. Informacja o tym, w jaki sposób życie odebrał sobie ktoś znany, staje się wówczas instrukcją dla osoby, która ma myśli samobójcze. Amerykański psycholog – Robert B. Cialdini opisał zjawisko społecznego dowodu słuszności, które wskazuje się jako jedną z przyczyn efektu Wertera - człowiek, który nie wie, jak postąpić sugeruje się zachowaniem innej osoby. Efekt Wertera jest ściśle powiązany z mediami, które kształtują postawy odbiorców, wskazując pewien wzór postępowania. Samobójstwo zwykle popełniają osoby, które – świadomie lub w sposób podświadomy - dostrzegają podobieństwo (np. wiek) między sobą ą sławną osobą, która odbiera sobie życie.
- Jaki jest związek między spójnością informacji a czasem reakcji? Dowiedz się, na czym polega efekt Stroopa - o sprzecznych bodźcach.
- Sprawdź ciekawostkę psychologiczną! Oto efekt Rosenthala: gdy widzisz, co chcesz widzieć.
- Interesujesz się astrologią? Poznaj efekt Barnuma - efekt horoskopowy.