Makiawelizm: cecha osobowości w psychopatii

Pierwotna definicja makiawelizmu dotyczy doktryny politycznej, sformułowanej przez Niccolo Machiavellego w „Księciu”. Według niej najważniejszym celem w polityce jest interes państwa i aby o niego właściwie zadbać, dozwolone jest korzystanie ze wszelkich środków – także podstępu, okrucieństwa.

Zdaniem Machiavellego rolą polityki jest skuteczne działanie, a nie czynienie dobra. Jednocześnie władca powinien zachowywać pozory prawości, człowieczeństwa i łaskawości.

Makiawelizmem w psychologii nazywa się cechę osobowości, która występuje w psychopatii. Niektórzy badacze wręcz uznają, że psychopatia i makiawelizm są tożsame, a jedyną różnicą jest dyscyplina, która opisuje i bada te konstrukty. Psychopatią zajmuje się psychologia kliniczna, natomiast makiawelizmem – społeczna. Psycholog John McHoskey uważa wręcz, że makiaweliści to psychopaci, którzy odnieśli życiowy sukces.

Cechy makiawelizmu

• powierzchowny urok osobisty,
• zawyżone poczucie własnej wartości,
• łatwość wypowiadania się,
• skłonność do patologicznego kłamstwa i manipulacji,
• brak empatii i poczucia winy,
• odrzucanie odpowiedzialności,
• podatność na nudę,
• brak długoterminowych celów z wyjątkiem materialnych.

Osoby makiaweliczne często manipulują ludźmi, żeby osiągnąć zyski tylko dla siebie. Nie liczą się z potrzebami innych, nawet swoich partnerów. Traktują ludzi instrumentalnie.

Makiaweliści w większym stopniu niż inne osoby akceptują stosowanie różnych technik wpływu społecznego, by osiągnąć własne korzyści. Ważnym elementem ich strategii jest perfekcjonistyczna autoprezentacja, która polega na podkreślaniu zalet, wręcz doskonałości i ukrywaniu braków. Ma na celu zdobycie przewagi nad partnerem.