Przyczyny braku okresu inne niż ciąża

Brak miesiączki, nazywany po łacinie amenorrhea, jeśli nie jest efektem ciąży, może być objawem zaburzonej równowagi hormonalnej. Jego przyczyną jest najczęściej niewłaściwy tryb życia, stres, odchudzanie albo intensywny wysiłek fizyczny. Może być też skutkiem poważnych chorób, takich jak zaburzenia hormonalne, nadczynność i niedoczynność tarczycy czy cukrzyca.

Zanik miesiączki nie zawsze musi oznaczać ciążę. Lista innych przyczyn braku okresu jest długa i zawiera zarówno powody związane ze stylem życia, wahaniami hormonów, jak i groźne schorzenia.

Nieprawidłowa waga może być powodem braku okresu

Zatrzymanie miesiączki może mieć związek z nieprawidłową wagą ciała. Przyczyną braku okresu może być zarówno nadwaga, jak i niedowaga. Przy indeksie masy ciała, czyli BMI (współczynnik powstały w wyniku podzielenia masy ciała zapisanej w kilogramach przez wartość wzrostu podaną w metrach i podniesioną do kwadratu) poniżej 18,5 lub powyżej 35 może wystąpić wtórny zanik okresu. Ryzyko to zwiększa się w przypadku drastycznych diet lub chorób, takich jak anoreksja i bulimia.

Powody braku miesiączki często są związane z trybem życia

Tryb życia ma duży wpływ na regularność cykli miesiączkowych. Częste podróże i zmiany stref czasowych mogą być powodem braku okresu. Mogą one rozregulować funkcjonowanie naturalnego zegara biologicznego, doprowadzić do zmian hormonalnych i zaburzyć miesiączkowanie. Przyczyną zatrzymania okresu może być też intensywne uprawianie sportu lub inny długotrwały wysiłek fizyczny, który osłabia pracę układu rozrodczego.

Zobacz także

Stres a okres: nerwy mogą być przyczyną zatrzymania miesiączki

W sytuacjach nadmiernego stresu organizm produkuje kortyzol i adrenalinę, czyli hormony, które hamują owulację. Dlatego napięcie nerwowe i długotrwały stres często wymieniane są jako główne przyczyny zatrzymania okresu.

Zaburzenia hormonalne negatywnie wpływają na regularność miesiączek

Przyczyny braku okresu mogą mieć też podłoże hormonalne. Przy zespole policystycznych jajników (PCOS) pojawia się zwiększona produkcja hormonów męskich, między innymi testosteronu, hormonu luteinizującego i insuliny. Powodują one zaburzenia miesiączkowania, a w dłuższej perspektywie mogą prowadzić do bezpłodności. Innym zaburzeniem endokrynologicznym mogącym prowadzić do zaniku miesięczki są choroby tarczycy. Zarówno nadczynność, jak i niedoczynność tarczycy skutkuje nieregularnym okresem i zaburzeniami płodności. Hormonem hamującym miesiączkowanie jest również prolaktyna, wydzielana u kobiet karmiących piersią.

Zanik miesiączki może oznaczać poważną chorobę

Wtórny brak miesiączki może być wynikiem chorób układu rozrodczego. Występuje między innymi przy zespole Ashermana, czyli przy zrostach wewnątrzmacicznych spowodowanych zniszczeniem endometrium. Może być też objawem nowotworów jajników i nadnerczy, niewydolności podwzgórzowo-przysadkowej i niewydolności ciałka żółtego. Przyczyną zatrzymania okresu jest też cukrzyca.

Czy wiesz, jak funkcjonuje twój układ rozrodczy? Poznaj lepiej cykl miesiączkowy, czyli menstruacyjny i jego prawidłowy przebieg.
Masz zaburzenia hormonalne? Sprawdź, czym się zajmuje i co leczy endokrynolog.
Spóźnia ci się miesiączka? Zobacz, jak stres wpływa na okres.