Umowa-zlecenie a składki ZUS

Jeśli wiąże cię umowa-zlecenie, musisz wiedzieć, kiedy pracodawca opłaca za ciebie składki ZUS – nie zawsze przysługuje ci tytuł do ubezpieczenia. Sytuacja komplikuje się, gdy jesteś na urlopie wychowawczym, masz więcej niż 55 lat lub prowadzisz własną działalność gospodarczą.

Obowiązki pracodawcy

Zasadniczo naliczanie składek ZUS z tytułu umowy-zlecenia jest obowiązkowe. Jeśli pracodawca zatrudnia swojego etatowego pracownika na dodatkowym zleceniu, to na mocy takiej umowy jest zobligowany do opłacania wszystkich rodzajów ubezpieczeń. Wyjątek stanowią pracownicy przebywający na urlopie wychowawczym lub macierzyńskim – ubezpieczenie chorobowe dla nich ma charakter dobrowolny. To samo dotyczy pracowników z zewnątrz współpracujących z firmą na zasadach umowy-zlecenia. Obowiązkowe są składki emerytalne, rentowe, składki na Fundusz Pracy i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczy, a poza tym – ubezpieczenia wypadkowe i zdrowotne.

Komu nie przysługuje ubezpieczenie?

Należy pamiętać o tym, że w ramach tych rodzajów ubezpieczeń występują sytuacje wyjątkowe. Sytuacja zmienia się, gdy zostanie przekroczony limit podstawy wymiaru składek emerytalnych i rentowych lub kiedy pracownik osiągnie wiek, po przekroczeniu którego nie opłaca się już składek na FP ani FGŚP (kobiety – 55 lat, mężczyźni – 60). Składkom ZUS przy umowie-zleceniu nie podlegają też studenci do ukończenia 26. roku życia. Przy tym za studentów nie uznaje się osób odbywających studia doktoranckie ani podyplomowe. Dopiero po przekroczeniu wieku 26 lat przez pracownika obejmuje się go obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym.

Umowa-zlecenie z właścicielem innej firmy

Inaczej wygląda umowa-zlecenie z osobą, która prowadzi własną firmę. Jeśli przychody z takiej umowy pokrywają się u tej osoby z przychodami z jej działalności gospodarczej, wówczas pracownik nie podlega ani ubezpieczeniom społecznym, ani zdrowotnym. Natomiast jeśli umowa podpisywana przez taką osobę nie jest wykonywana w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, pracodawca pokrywa koszty ubezpieczenia emerytalnego i rentowego.

Wiele umów-zleceń – jedna składka ZUS

Są osoby, które zawierają jednocześnie kilka umów-zleceń z różnymi pracodawcami. Prawo ogranicza składki ZUS takiego zleceniobiorcy. Podlega nim tylko jedna z umów – ta zawarta najwcześniej. Nie ma dolnej granicy wysokości wynagrodzenia, które może być podstawą do wymiaru składki, co oznacza, że dochodzi do sytuacji, kiedy umowa o niższej podstawie eliminuje umowę o podstawie wyższej.