Najpopularniejsze grzyby jadalne w Polsce to m.in. prawdziwek (borowik szlachetny), podgrzybek, koźlarz, maślak, kurka, kania czubajka, rydz, gąska i opieńka.

Reklama

Mniej doświadczonym grzybiarzom zaleca się wyprawy do lasu z atlasem i zbieranie przede wszystkich grzybów z rurkami od spodu kapelusza. Zebrane grzyby w razie wątpliwości można zabrać do sanepidu, tam zostaną poddane ocenie, czy są jadalne.

Borowikowate i maślakowate – smaczne i często spotykane grzyby jadalne

Najsmaczniejszymi i najbardziej poszukiwanymi grzybami wśród popularnych w Polsce grzybów jadalnych są te z rodziny borowikowatych. Zarówno borowik szlachetny, czyli prawdziwek, jak i pozostałe odmiany tego gatunku, są cenione ze względu na walory smakowe i zapachowe. Do tej rodziny należą także podgrzybki i koźlarze.

  • Borowik szlachetny: młode grzyby mają jasny czy biały i gładki kapelusz o półkolistym kształcie, biały, pękaty trzon głęboko osadzony w podłożu; dorosły grzyb ma natomiast brązowy, matowy i rozwinięty kapelusz, od spodu kapelusza są widoczne pory i rurki w kolorze żółto-zielonym i oliwkowo-zielonym, trzon prawdziwka może być biały, często ma wzór drobnej siateczki biało-brązowej; miąższ borowika szlachetnego jest biały i pachnie bardzo przyjemnie i intensywnie.
  • Podgrzybek brunatny: dojrzałe grzyby mają rozpostarty kapelusz, kolor nie zmienia się w miarę rośnięcia grzyba i jest ciemnobrązowy z czerwonym odcieniem czy kasztanowy, spód kapelusza pokrywają rurki w kolorze żółtym lub żółto-zielonym, rurki po ich dotknięciu ciemnieją, przybierają kolor niebiesko-zielony; trzon może mieć długość do 10 cm i jest zazwyczaj cylindryczny, jasnobrązowy, także zmienia kolor pod wpływem dotyku – na ciemnoniebieski; podgrzybek brunatny ma biały lub żółtawy miąższ, po pokrojeniu robi się lekko siny; ma bardzo intensywny grzybowy zapach.
  • Koźlarz czerwony: ma kapelusz jasno- lub ciemnoczerwony, choć może być on nawet pomarańczowy, na brzegach jest cienki, ma półkolisty kształt, od spodu widoczne szare lub biało-szare pory; trzon szeroki u dołu i zwężający się ku kapeluszowi, jest biały i ma wyraźne łuski, mogą one być białe lub ciemniejsze, a nawet czarne; po pokrojeniu koźlarz ciemnieje, robi się siny lub liliowy.

Grzyby z rodziny maślakowatych charakteryzują się tym, że wymagają obrania ze skórki. Dotyczy to zarówno góry kapelusza, jak i błony przykrywającej rurki od spodu. Miąższ może mieć kolor od białego po ciemnożółty, w zależności m.in. od wieku grzyba, a kapelusz ma barwę ciemnobrązową, jasnobrązową, a nawet złotą czy złoto-brązową.

Zobacz także

Grzyby jadalne z blaszkami – kurka, rydz, opieńka, kania

Zbieranie grzybów z blaszkami od spodu kapelusza wymaga nieco większej wprawy, ponieważ łatwo pomylić grzyby jadalne z niejadalnymi, a nawet z trującymi. Najbardziej znane i licznie rosnące w polskich lasach są: kurka, czyli pieprznik jadalny, rydz, opieńka i czubajka kania.

  • Pieprznik jadalny: popularna kurka ma żółty kolor, a kapelusze rozwiniętych grzybów mają nieregularny, falowany brzeg, od kapelusza w dół lejkowato ciągną się blaszki w tym samym kolorze co kapelusz; trzon jest lekko jaśniejszy od kapelusza, wąski na dole i rozszerzający się ku górze, płynnie przechodzący w blaszki i kapelusz; miąższ kurki jest biały albo lekko żółty, twardy i pachnący.
  • Rydz: rydz występuje w kilku odmianach, jednak jego cechą charakterystyczną jest sok – po rozkrojeniu rydz powinien wydzielać pomarańczowe mleczko; kapelusz rydza jest okrągły, może być wypukły albo wklęsły, w zależności od gatunku może mieć kapelusz pomarańczowy, zielono-pomarańczowy, a nawet szaro-zielony z domieszką pomarańczowego, blaszki są zwykle pomarańczowe, przechodzą na trzon, a po uszkodzeniu stają się zielone lub zielono-niebieskie; trzon rydza mleczaja zawiera mleczko, jest pusty w środku; miąższ rydza jest kruchy i ma kolor pomarańczowy, pachnie intensywnie, lekko owocowo.
  • Opieńki: najpopularniejsze gatunki w polskich lasach to opieńka ciemna i opieńka miodowa. Opieńki to grzyby rosnące przeważnie na drzewach, ale rosną też na ściółce leśnej, na pniakach i w mchu. Charakterystyczne są łuski na kapeluszach, które są nieco brązowe albo czarno-brązowe.
  • Kania czubajka: najczęściej mylona jest z muchomorem sromotnikowym. Należy do rodziny pieczarkowatych. Czubajka kania wygląda jak rozłożony parasol – ma duży, biało-brązowy kapelusz z łuskami i postrzępionym białym brzegiem; blaszki są gęste i szerokie; trzon u dołu ma bulwę, jednak nie ma na dole pochewki ani pierścieni – to odróżnia kanię od muchomora; pierścień kani znajduje się wyżej, jest biały i ruchomy, a trzon powyżej niego jest gładki i biało-brązowy, zaś poniżej – w ciemne prążki; miąższ czubajki kani nie zmienia koloru po uszkodzeniu.

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama