Badanie dermatoskopowe to podstawa profilaktyki czerniaka skóry. Dermatoskopia polega na obserwacji powierzchni skóry pod mikroskopem powiększającym obraz dziesięciokrotnie. Urządzenie, za pomocą którego wykonuje się badanie to dermatoskop. Zabieg jest bezbolesny, bezpieczny, ale jego wyniki sprawiają trudności w interpretacji – wymagają od dermatologa dużego doświadczenia.
Badanie dermatoskopowe można przeprowadzić za pomocą dermatoskopu klasycznego lub cyfrowego. Dermatoskop klasyczny przypomina lupę z aparatem optycznym i oświetleniem halogenowym. W ocenie obrazu powierzchni skóry obserwowanej przez taki przyrząd nie pośredniczy technologia cyfrowa, stąd nie ma ryzyka zniekształcenia go przez przetwornik lub monitor. W dermatoskopie cyfrowym obserwacji dokonuje się bezpośrednio na monitorze, co jest bardziej komfortowe podczas badania znamion w miejscach trudnodostępnych i intymnych. Do zabiegu nie trzeba się specjalnie przygotowywać, nie ma też do niego żadnych przeciwwskazań. Dermatolog przed badaniem nakłada na znamię cienką warstwę olejku immersyjnego, który eliminuje refleksy świetlne, dzięki czemu wyostrza obraz. Obserwacja trwa zwykle kilkanaście minut. Wynik przedstawiany jest w formie opisowej po komputerowej analizie geometrii fraktalnej znamion. W przypadku wykrycia niepokojącego kształtu konieczna jest konsultacja z drugim lekarzem.
Skórne znamiona barwnikowe, np. w postaci pieprzyków znajdują się na każdym ciele. Większość z nich nie jest powodem do niepokoju, ale warto regularnie się obserwować, bo znamiona mogą pojawić się nagle, a ich wygląd może się z czasem zmieniać. Najprostszą metodą wykrywania podejrzanych zmian barwnikowych jest metoda ABCD, która polega na zadaniu sobie 4 pytań:
A (ang. assymetry) – czy znamię jest asymetryczne?
B (ang. border) – czy znamię ma postrzępione krawędzi?
C (ang. color) – czy znamię ma niejednolitą barwę?
D (ang. diameter) – czy średnica znamienia jest większa niż 5 mm?
Twierdząca odpowiedź na którekolwiek z tych pytań oznacza, że warto się przebadać. Regularne badania dermatoskopem są wskazane zwłaszcza u tych posiadaczy znamion, którzy:
mają w bliskiej rodzinie kogoś, u kogo zdiagnozowano czerniaka skóry lub nowotwór trzustki.
Mammografia jest najpopularniejszą metodą wykrywania nowotworu piersi. Dawki promieniowania rentgenowskiego są bezpieczne, a badanie wykazuje się dużą czułością. Mammografię wykonywać powinny przede wszystkim kobiety po 40 roku życia. Na czym polega badanie mammograficzne? Podczas mammografii wykorzystywane są promienie rentgenowskie. Radiolog wykonuje serię zdjęć, które umożliwiają dostrzeżenie zmian w tkankach i rozpoczęcie terapii. Mammografia wykazuje się dużą czułością. Tradycyjny mammograf pozwala wykryć guza o wielkości 2-3 mm. Wczesne wykrycie komórek nowotworowych ułatwia leczenie i zmniejsza ryzyko rozprzestrzeniania się choroby na inne narządy. Prześwietlenie nie wymaga znieczulenia. Mammografia jest bezbolesna. Kobiety mogą odczuwać dyskomfort ze względu na ucisk piersi. Aby zmniejszyć nieprzyjemne uczucie ucisku towarzyszące badaniu, nie należy wykonywać mammografii tuż po miesiączce. Piersi są wówczas nadwrażliwe na dotyk i obrzmiałe. W dniu badania nie należy używać kosmetyków przeciw poceniu, mogłyby wpłynąć na obraz piersi i utrudnić ocenę. Badanie wykonywane jest w pozycji stojącej. Technik układa jedną pierś na płycie i od góry oraz z boku dociska ją drugą płytą. Zwykle każda kobieta otrzymuje dwa zdjęcia każdej piersi. Czarne elementy na zdjęciu to zdrowe tkanki, które niemalże nie zatrzymują promieniowania, jaśniejsze miejsca to np. przewody mleczne (elementy gruczołu). Guzy i zwapnienia pochłaniają promieniowanie. Na zdjęciu nieprawidłowe twory ukazują się jako białe plamy. Kiedy wykonać pierwszą mammografię? Rak piersi jest najczęstszym nowotworem wśród Polek. Ryzyko zachorowań na raka piersi wzrasta z wiekiem. Najbardziej zagrożone są kobiety pomiędzy 50 a 69 rokiem życia. Wykonanie pierwszej mammografii zaleca się ok. 35 roku życia. W tym czasie w piersiach zaczyna się...
EKG jest podstawowym badaniem kardiologicznym, które obrazuje pracę serca. Elektrokardiografię stosuje się, aby rozpoznać takie choroby serca jak: wady zastawek, migotanie przedsionków, zapalenie mięśnia sercowego czy arytmię. Z powierzchni klatki piersiowej sczytywane są różnice potencjałów, które przedstawiane są w postaci krzywej elektrokardiograficznej na papierze milimetrowym albo monitorze. Krzywa jest punktem wyjścia do dalszej analizy zdrowia pacjenta. Jest to badanie pomocnicze i jeśli zostaną wykryte nieprawidłowości, konieczne jest przeprowadzenie kolejnych badań. Zaletą badania EKG jest jego nieinwazyjność (badany nie odczuwa żadnych nieprzyjemności w trakcie badania) oraz powszechna dostępność. Można je przeprowadzić w przychodni, karetce pogotowia, a nawet w domu. Zalecane jest osobom, które skarżą się na ból zamostkowy. Dzięki temu badaniu lekarz sprawdza, czy występują zaburzenia czynności elektrycznej serca, rytmu serca i przewodzenia prądu w sercu. Dokonuje oceny niedokrwienia serca. Ponadto badanie EKG umożliwia rozpoznanie wad zastawek serca czy wad wrodzonych. Przygotowanie do badania EKG Powierzchnia skóry, na której będą umieszczane elektrody, powinna być sucha i czysta. Czasami konieczne jest ogolenie mocno owłosionych miejsc, bo włosy słabo przewodzą elektryczność. Elektrody będą lepiej trzymać się gładkiej skóry. Bezpośrednio przed poddaniem się badaniu zaleca się chwilowy odpoczynek. Podczas badania należy się rozluźnić, nie powinno się rozmawiać i poruszać. Przed przystąpieniem do badania wysiłkowego EKG nie można palić papierosów, pić mocnej herbaty i kawy. Warto pamiętać, by nie odstawiać leków, chyba że lekarz zaleci inaczej. Po tym badaniu wskazany jest odpoczynek przez kilka minut. Jak przebiega spoczynkowe badanie EKG? Spoczynkowe badanie EKG przeprowadza się w pozycji leżącej....
Kolonoskopia diagnostyczna, polega na oglądaniu wnętrza jelita grubego. Doodbytniczo wprowadzany jest specjalny giętki wziernik zakończony kamerą – kolonoskop (o długości 130 – 200 cm). Dzięki niemu możliwe jest zbadanie prawidłowości funkcjonowania całego dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Podczas kolonoskopii można pobrać wycinki śluzówki jelita grubego (do badania histopatologicznego) oraz wykonać zabiegi endoskopowe (np. usuwanie pojedynczych polipów). Wskazania do kolonoskopii diagnostycznej: podejrzenie nowotworu jelita grubego oraz badania przesiewowe mające na celu wczesne wykrycie polipów przewodu pokarmowego oraz wczesnych stadiów raka jelita grubego; silne biegunki o niejasnej etiologii; podejrzenie nieswoistego zapalenia jelit oraz zaburzeń wchłaniania. Informacje dotyczące stanu zdrowia, które przed kolonoskopią należy zgłosić lekarzowi Przed badaniem zgłaszamy symptomy takie jak: miesiączka wypadająca w dzień badania; ciąża; nadciśnienie tętnicze, tętniak aorty, nasilenie objawów choroby niedokrwiennej serca, napady duszności podczas spoczynku, skłonność do krwawień (skaza krwotoczna); uczulenie na leki. Badanie osób chorych na cukrzycę powinno się odbywać w godzinach porannych. Na czym polega znieczulenie do kolonoskopii? Badanie to zazwyczaj nie wymaga podawania znieczulenia. Jeżeli jednak sytuacja tego wymaga, wówczas o wyborze znieczulenia zadecyduje lekarz wykonujący badanie. Najczęściej podaje się leki przeciwbólowe i uspokajające, które przestają działać tuż po zakończeniu kolonoskopii. Tego rodzaju znieczulenie w pewnym stopniu redukuje uczucie dyskomfortu podczas badania. Jeżeli sytuacja wymaga zastosowania znieczulenia ogólnego, wtedy musi być obecny anestezjolog. Podawane jest dożylnie...
