Gdzie znajduje się gluten i komu może szkodzić?

Gluten występuje przede wszystkim w ziarnach zbóż, m.in. w ziarnach pszenicy, oraz w pieczywie z mąki wyprodukowanej z tych zbóż. Jest też jednak dodawany do innych produktów spożywczych, np. czekolady, jako substancja zagęszczająca. Ścisłą dietę bezglutenową muszą stosować osoby chore na celiakię. Unikanie glutenu może też pomóc osobom uczulonym i nadwrażliwym na niego.

Gdzie znajduje się gluten?

Gluten, czyli mieszaninę białek gluteniny i gliadyny, można znaleźć przede wszystkim w pieczywie i innych produktach (makaronach, płatkach, otrębach) pochodzących ze zbóż takich, jak:

• pszenica,
• orkisz
• żyto,
• jęczmień,
• owies.

Gluten dodaje się też do innych produktów spożywczych, ponieważ ułatwia mieszanie tłuszczów z wodą, zagęszcza substancje i wzmacnia aromat przypraw. Do produktów, w których może, choć nie musi, znajdować się gluten, należą:

• wędliny,
• przyprawy, zwłaszcza mieszanki przypraw przeznaczone do konkretnych potraw, np. marynaty mięsnej,
• czekolada,
• lody,
• przetwory mleczne, np. jogurty (zwłaszcza zawierające ziarna zbóż), maślanka, sery,
• ciastka, wafle i ciasta z mąki zbóż zawierających gluten,
• muesli i batony muesli,
• konserwy rybne,
• majonez, musztarda, keczup, gotowe dipy,
• desery w proszku,
• kawa, kakao i herbata rozpuszczalna,
• zupy w proszku,
• bułka tarta,
• piwo i wódki zbożowe,
• kasza manna,
• kuskus.

Komu może zaszkodzić gluten: chorzy na celiakię

Gluten jest szkodliwy przede wszystkim dla osób cierpiących na celiakię, także jej skórną odmianę, Chorobę Dühringa. U chorych na celiakię gluten działa toksycznie i prowadzi do zaburzeń związanych z wchłanianiem składników odżywczych z układu pokarmowego. Chorzy na celiakię muszą stosować ścisłą dietę bezglutenową.

Komu może zaszkodzić gluten: uczuleni na gluten

Gluten szkodzi także osobom uczulonym na niego. Gluten jest jedną z najczęściej uczulających substancji zawartych w pożywieniu. Objawy alergii na tę substancję dzielą się na te, które występują natychmiast po zjedzeniu zawierających gluten potraw, i te, które pojawiają się dopiero po pewnym czasie. Do objawów bezpośrednich należą: biegunka lub wymioty, wysypka, pokrzywka skórna, trudność z oddychaniem, wstrząs anafilaktyczny. Mniej gwałtowny charakter mają późne objawy alergii na gluten, są to: zaostrzenie atopowego zapalenia skóry, zaburzenia ze strony układu pokarmowego.

Komu może zaszkodzić gluten: nadwrażliwi na gluten

Gluten może być też przyczyną objawów takich, jak: bóle brzucha, bóle głowy, wysypka, biegunki, wzdęcia, zaparcia, anemia, ciągłe zmęczenie. Jeśli nie mają one innej przyczyny, a osoba, która ich doświadcza, nie cierpi na celiakię, ani nie jest uczulona na gluten, można podejrzewać nadwrażliwość na gluten. Warto wtedy, przynajmniej na próbę, przejść na dietę bezglutenową. Jeśli po 2-3 tygodniach diety objawy ustąpią, prawdopodobnie wynikały one z nadwrażliwości na gluten. Jeżeli dieta nie zlikwiduje opisanych wyżej dolegliwości, warto wykonać badania diagnozujące inne choroby o podobnych objawach, np. zespół jelita drażliwego.

• Sprawdź, gdzie znajduje się gluten i dla kogo może być niebezpieczny.
• Wypróbuj przepis na bezglutenowy makowiec świąteczny.
• Dbasz o zdrowe odżywianie? Zacznij sprawdzać też etykiety kosmetyków. Wiele z nich zawiera szkodliwy SLS.