Tarczyca: reguluje przemianę materii, wpływa na kości i kontroluje większość układów w organizmie

Tarczyca to niewielki gruczoł, który spełnia wielką rolę. Wytwarza trzy hormony, które regulują przemianę materii, kontrolują działanie układów krążenia, płciowego i nerwowego, decydują o poziomie syntezy białek, zużywaniu tlenu w komórkach, gospodarce wapniowo-fosforanowej, a także wpływają na nasze ogólne samopoczucie i wygląd.

Tarczyca ma niewielkie rozmiary (około 5 centymetrów długości) i znajduje się z przodu szyi, poniżej krtani. Jest zbudowana z dwóch płatów, a swoim kształtem przypomina motyla. Mimo małego rozmiaru, tarczyca pełni ważne funkcje w organizmie.

Rola tarczycy: produkcja hormonów

Główną funkcją tarczycy jest produkcja dwóch hormonów tarczycowych: trójjodotyroniny i tyroksyny, a także kalcytoniny, czyli hormonu odpowiedzialnego za poziom wapnia.

• Trójjodotyronina (T3) zwiększa syntezę białek i uczestniczy w procesach przemiany materii. Reguluje też pracę układu nerwowego i prawidłowy wzrost organizmu. Poprawia perystaltykę jelit i przemianę materii. Wpływa również na samopoczucie, a jej zaburzone wydzielanie może powodować zmęczenie, niepokój, senność, a nawet zaburzyć pracę serca.
• Tyroksyna (T4)

Tyroksyna pobudza rozpad tłuszczów i proces utleniania w tkankach. Wspomaga wchłanianie glukozy z przewodu pokarmowego, ma także wpływ na wydzielanie hormonów wzrostu i hormonów płciowych. Ma wpływ na laktację i rozród, a także pomaga utrzymać równowagę psychiczną.

• Kalcytonina

Kalcytonina spełnia istotną rolę w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej organizmu. Jej poziom zależny jest od poziomu wapnia we krwi. Ma też duży wpływ na metabolizm kości, ponieważ obniża poziom wapnia jednocześnie podnosząc poziom fosforanów.

Zaburzenia funkcji tarczycy: nadczynność i niedoczynność

Kiedy tarczyca produkuje nadmierną ilość trójjodotyroniny i tyroksyny mamy do czynienia z nadczynnością tarczycy. W przypadku, gdy produkowanych hormonów jest za mało, mówimy o niedoczynności tarczycy. Do objawów nadczynności zaliczamy spadek masy ciała, potliwość, nerwowość, problemy ze snem i drżenie rąk. Może też wystąpić przyspieszona akcja serca, niewydolność wieńcowa i problemy ze wzrokiem. Równie częste są zaburzenia na tle psychicznym i nerwica. Z kolei niedoczynność objawia się wzrostem masy ciała i spadkiem temperatury, przez co chorzy często odczuwają zimno. Pojawiają się też problemy skórne oraz pogarsza się kondycja włosów. Możliwe są też zaburzenia pamięci krótkotrwałej, myśli depresyjne, choroby miażdżycowe i wieńcowe. Obie choroby leczy się farmakologicznie, za pomocą jodu radioaktywnego i poprzez suplementację diety jodem.

• Wysoki poziom TSH to objaw niedoczynności tarczycy. Dowiedz się więcej na temat wysokiego stężenia TSH: przyczyny, objawy, leczenie.
• Ochrypnięty głos i pogorszenie kondycji włosów oraz paznokci? To mogą być objawy niedoczynności tarczycy.
• Pojawia się, kiedy hormonów jest zbyt wiele. Przeczytaj więcej o przyczynach niedoczynności tarczycy.