Kiedy i komu przysługują posiłki regeneracyjne?

Posiłki i napoje regeneracyjne przysługują pracownikom, którzy są zatrudnieni w szczególnych warunkach. Ich praca może być związana z wysiłkiem fizycznym powodującym określony wydatek energetyczny lub przebywaniem w określonych temperaturach. Zapewnienie pracownikom takich posiłków jest obowiązkiem pracodawcy.

Posiłki regeneracyjne: obowiązek pracodawcy

Pracodawcy są zobowiązani zapewniać swoim pracownikom zarówno wodę zdatną do picia, jak również, w określonych warunkach, napoje i posiłki regeneracyjne. Jest to obowiązek pracodawców i uprawnienie pracowników, które przysługuje na mocy przepisów prawa pracy. Obowiązek wydawania w szczególnych warunkach posiłków regeneracyjnych wynika z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (zobacz rozporządzenie http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19960600279).

Napoje regeneracyjne – ich rodzaj i temperatura – powinny być dostosowane do warunków, w jakich wykonywana jest praca, oraz potrzeb fizjologicznych pracowników. Więcej napojów musi pracodawca zapewnić pracownikom w okresie letnim, pracującym np. w piekarniach, kuchniach czy na budowie.

Ponadto w warunkach szczególnie uciążliwych pracodawca powinien zapewnić pracownikom posiłki regeneracyjne, jeśli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Posiłki te i napoje powinny być nieodpłatne.

Posiłek regeneracyjny powinien być dostarczany w formie jednego ciepłego posiłku dziennie. Jeśli brakuje możliwości organizacyjnych, posiłki te mogą być zapewnione pracownikom w punktach gastronomicznych, np. stołówkach, lub mogą być przygotowywane samodzielnie przez pracowników z dostarczonych przez pracodawcę produktów.

Posiłki powinny zawierać ok. 50–55% węglowodanów, 30–35% tłuszczów, 15%. Ich wartość kaloryczna powinna wynosić ok. 1000 kcal.

Komu się należą posiłki regeneracyjne:

Pracodawca powinien zapewnić posiłki regeneracyjne pracownikom:

• których praca związana jest z wysiłkiem fizycznym, jeśli wydatek kaloryczny w ciągu doby wynosi powyżej 2000 kcal u mężczyzn i powyżej 1100 kcal u kobiet,
• których praca związana jest z wysiłkiem fizycznym, a wydatek kaloryczny w ciągu doby wynosi powyżej 1500 kcal u mężczyzn i ponad 1000 kcal u kobiet, gdy praca wykonywana jest w pomieszczeniach zamkniętych, gdzie temperatura utrzymuje się poniżej 10º C lub powyżej 25º C,
• których praca związana jest z wysiłkiem fizycznym, a wydatek energetyczny wynosi odpowiednio 1500 kcal dla mężczyzn i 1000 dla kobiet, jeśli praca odbywa się na otwartej przestrzeni w porze zimowej, czyli między dniem 1 listopada a 31 marca,
• gdy praca wykonywana jest pod ziemią,
• oraz przy pracy związanej z usuwaniem skutków klęsk żywiołowych i innych zdarzeń losowych.

Ponadto pracodawca obowiązany jest zapewnić pracownikom dodatkowe napoje, gdy:

• praca wykonywana jest w warunkach, w których wartość wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) wynosi więcej niż 25º C,
• praca wykonywana jest w warunkach zimnego mikroklimatu, gdzie wartość wskaźnika siły chłodzącej powietrza (WCI) wynosi ponad 1000,
• praca wykonywana jest w warunkach otwartej przestrzeni, gdzie temperatura schodzi poniżej 10º C lub jest wyższa niż 25º C,
• praca wiąże się z wysiłkiem fizycznym i powoduje wydatek energetyczny powyżej 1500 kcal u mężczyzn i powyżej 1000 kcal dla kobiet,
• praca wykonywana jest w miejscach , gdzie temperatura, ze względu na warunki atmosferyczne, jest wyższa niż 28º C.

Ustalenia wydatku energetycznego dokonuje pracodawca. W jego imieniu dokonuje tego służba BHP.