Wielki tydzień, śniadanie wielkanocne, śmigus-dyngus – obchodzone w całej Polsce tradycje wielkanocne
Zwyczaje wielkanocne w Polsce wywodzą się sprzed wielu wieków i do tej pory są praktykowane. Przed Wielkanocą obchodzi się Wielki Tydzień, w świąteczną niedzielę tradycją jest wspólne, uroczyste śniadanie, a poniedziałek to śmigus-dyngus. Tradycyjne święta wielkanocne nie mogą obyć się bez pisanek, święconki, kolorowych palemek czy baranka.
Zwyczaje wielkanocne w Polsce wywodzą się sprzed wielu wieków i do tej pory są praktykowane. Przed Wielkanocą obchodzi się Wielki Tydzień, w świąteczną niedzielę tradycją jest wspólne, uroczyste śniadanie, a poniedziałek to śmigus-dyngus. Tradycyjne święta wielkanocne nie mogą obyć się bez pisanek, święconki, kolorowych palemek czy baranka.
Tradycja Wielkiego Tygodnia – przygotowanie do świąt
Niedziela Palmowa to niedziela poprzedzająca Wielkanoc. Jest to symboliczne upamiętnienie wjazdu Jezusa Chrystusa do Jerozolimy. W tym dniu wierni do kościoła przynoszą kolorowe palemki z różnych zbóż, kwiatów i innych roślin, a nawet piórek. Palmy te zostają poświęcone i mają zapewniać domownikom szczęście, a także chronić dom przed nieszczęściem. Niezwykle ważne jest Triduum Paschalne, które obejmuje Wielki Czwartek, Wielki Piątek i Wielką Sobotę – dni poprzedzające Wielkanoc. W tych dniach wierni uczestniczą w obrzędach symbolizujących ostatnią wieczerzę Jezusa z apostołami, drogę krzyżową oraz jego śmierć i złożenie do grobu. Wielka Sobota upływa na oczekiwaniu na zmartwychwstanie, tego dnia tradycją wielkanocną jest święcenie pokarmów.
Pisanki, baranek, porządki i święconka – zwyczaje wielkanocne
Święta wielkanocne nie mogłyby obejść się bez pisanek, czyli ozdobionych jajek. W różnych regionach kraju pisanki wytwarza się na przeróżne sposoby, np. skrobiąc wzorki na zabarwionych jajkach ugotowanych na twardo. Zwyczajem wielkanocnym w Polsce jest także przygotowanie święconki i baranka. Baranka można upiec z ciasta lub zakupić gotowy wyrób z ciasta lub z cukru. Święconka to pokarmy, które święci się w Wielką Sobotę. Ilość poszczególnych produktów jest niewielka i mają one symboliczne znaczenie, np. jajko jest symbolem życia. Skład koszyczków ze święconką może różnić się w różnych miejscach, ale stałymi elementami są jajka, chleb, sól, chrzan, kiełbasa i baranek. Przed Wielkanocą robi się też gruntowne porządki, co również ma znaczenie symboliczne – dzięki temu wymiata się z domu zło i choroby.
Wielkanoc i Poniedziałek Wielkanocny – świętowanie i zabawa po okresie Wielkiego Postu
Radosne świętowanie rozpoczyna się w Wielką Niedzielę. Dzień ten inicjuje msza rezurekcyjna o świcie, podczas której jest ogłaszane zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Następnie rodzina zasiada do uroczystego, świątecznego śniadania. Na stole zaścielonym białym obrusem powinny pojawić się różnego rodzaju mięsa i przetwory mięsne, ciasta, a także jajka pod różnymi postaciami. Tradycje wielkanocne związane z jedzeniem są bardzo podobne w całej Polsce, choć naturalnie ich kształt jest dostosowywany do współczesności. Dawniej żurek, który obecnie jest popularną zupą podawaną na Wielkanoc, jedzono tylko podczas postu. Wiązał się z tym obrzęd pogrzebu żuru, symbolicznie podkreślający koniec okresu postu. Śmigus-dyngus urządzany w Poniedziałek Wielkanocny to jeden ze zwyczajów wielkanocnych, które musiały dostosować się do współczesnych czasów. Niegdyś chłopcy oblewali wodą młode dziewczęta na wydaniu. Teraz natomiast oblewani są wszyscy.