Substancje zawarte w grzybach, czyli woda, białko, błonnik i węglowodany. Które grzyby są najzdrowsze?

Grzyby są często uznawane za produkty pozbawione wartości odżywczych i sprowadza się je do roli przypraw. Tymczasem grzyby są dobrym źródłem białka, błonnika, węglowodanów, witamin, tłuszczów i soli mineralnych (zobacz badania). Z tego powodu nazywa się je leśnym mięsem.

Grzyby rosną w niemal każdej strefie klimatycznej – zarówno na lądzie, jak i w wodzie. Obecnie odkryto ponad 70 tysięcy rodzajów grzybów jadalnych i trujących, jednak ich liczba może sięgać nawet miliona gatunków.

Które wartości odżywcze znajdują się w grzybach?

Od 70 do 90 procent masy grzyba stanowi woda. Natomiast miąższ jest bogaty w:

• białko – umożliwia wzrost człowieka, gdyż jest głównym budulcem mięśni organizmu oraz jego hormonów, enzymów i przeciwciał;
• węglowodany – dodają energii komórkom organizmu, ponadto przyswajają się lepiej, niż węglowodany roślin;
• tłuszcze – są źródłem energii, budują błony komórkowe, rozpuszczają witaminy;
• błonnik pokarmowy, chitynę – usuwa toksyny z organizmu, zapobiega zaparciom, przyśpiesza trawienie i przemianę materii, wspomaga odchudzanie oraz ułatwia wydalanie resztek pokarmowych;
• witaminy (między innymi A, B, C, D, K) – wspomagają odporność organizmu, chronią przed chorobami, zapewniają dobre samopoczucie i sprawne funkcjonowanie narządów;
• minerały (między innymi żelazo, potas, fosfor, sód, wapń, mangan, miedź, jod, cynk) – korzystnie wpływają na prawidłowy rozwój, zdrowie i reprodukcję człowieka.

Pieczarki, kurki i boczniaki, czyli najbardziej wartościowe grzyby

Najwięcej wartości odżywczych mają młode grzyby oraz te hodowane przez człowieka. Są to:

• kurki – zawierają duże ilości witamin z grupy B, są również niskokaloryczne (w 100 gramach kurek jest tylko 35 kalorii);
• pieczarki – poprawiają trawienie oraz odporność organizmu. Są również źródłem łatwo przyswajalnego białka, więc idealnie zastępują mięso;
• boczniaki – wzmacniają naczynia krwionośne, są bogate w kwas foliowy oraz substancje hamujące powstawanie nowotworów;
• grzyby shiitake (pochodzą z Azji) – regulują poziom cholesterolu we krwi i chronią organizm przed działaniem wirusów.

Sposoby na jedzenie grzybów

„Leśne mięso” można jeść na surowo lub w wersji gotowanej, smażonej, marynowanej, a nawet pieczonej. W kuchni polskiej grzyby suszy się, a następnie dodaje do potraw warzywnych i mięsnych. Grzyby są doskonałym składnikiem:

• bigosu,
• uszek,
• pierogów,
• krokietów,
• barszczów,
• zup jarzynowych,
• sosów,
• past,
• sałatek,
• przetworów.

Kto powinien unikać jedzenia grzybów?

Grzyby zawierają chitynę, czyli wielocukier, który nie jest rozpuszczalny przez kwasy żołądkowe człowieka. Z tego powodu grzyby uchodzą za ciężkostrawne, a więc mogą wywoływać bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunki oraz zaparcia. Dorosły zdrowy człowiek może jeść kilka grzybów tygodniowo. Z jedzenia „leśnego mięsa” powinny zrezygnować osoby:

• poniżej 5 roku życia,
• powyżej 60 lat,
• mające kłopoty z nerkami lub wątrobą,
• mające problemy z pracą układu pokarmowego.

Nie zaleca się również łączenia grzybów z alkoholem.

• Grzyby trujące często są mylone z jadalnymi. Zobacz jak je odróżniać!
• Zbierając grzyby w lesie, człowiek jest narażony na komary i kleszcze. Sprawdź jak się ubrać!
• Podgrzybki w słodko-kwaśnej marynacie - przepis z dodatkiem kwasku cytrynowego, goździków i chrzanu.