Nowalijki – jak wybierać i jak jeść, żeby były zdrowe? Porady

Nowalijki mogą zawierać szkodliwe substancje, dlatego nie należy ich jeść zbyt często. Można też wybierać warzywa z upraw ekologicznych lub innych sprawdzonych miejsc, w których nie używa się dużej ilości nawozów azotowych do uprawy.

Dlaczego nowalijki mogą być szkodliwe dla zdrowia? Rola nawozów

Nowalijki, takie jak ogórki, sałata czy rzodkiewka, pojawiają się w sklepach w styczniu i lutym. Są uprawiane w szklarniach, a ze względu na warunki muszą być odpowiednio nawożone. Zwykle używa się w tym celu nawozów azotowych. Azotany gromadzą się w nowalijkach i w wyniku reakcji chemicznych zmieniają się w substancje potencjalnie szkodliwe dla człowieka.

Oprócz tego mogą zawierać metale ciężkie, które w dużych ilościach prowadzą do zatrucia organizmu ludzkiego.

Nie wszystkie nowalijki uprawiane są w taki sposób. Gospodarstwa ekologiczne nie dodają tak dużej ilości nawozów i przyspieszaczy wzrostu jak gospodarstwa produkujące warzywa na dużą skalę. Warto wybierać takie młode warzywa wiosenne, które pochodzą ze sprawdzonych źródeł i są pozbawione dużych ilości azotanów.

Sałata, rzodkiewka czy ogórki kupowane w styczniu i w lutym, a nawet jeszcze w marcu, mają witaminy i minerały, chociaż zawierają ich mniej niż warzywa dojrzewające w słońcu. Mimo to warto je jeść, nie przesadzając z ilością.

Sałata, rzodkiewka, szczypiorek – jak je przygotować, by były zdrowe? Metody

Kupując nowalijki w sklepie, nie ma pewności co do ich pochodzenia, a w dużych sieciach próżno szukać produktów z małych czy ekologicznych upraw. Dlatego przed zjedzeniem świeżych zimowo-wiosennych warzyw warto je pozbawić tych części, które mogą mieć najwięcej związków rakotwórczych pochodzących z azotanów.

Najlepiej wybierać mniejsze warzywa, jędrne i świeże. Sałata powinna być nie zwiędnięta, a marchew, ogórki i rzodkiewki jędrne. Sałatę należy obrać z brzegowych liści, a potem dokładnie wymoczyć. Młodą marchew trzeba obrać, mimo że jej skórka jest miękka. To właśnie pod skórą i w grubszych oraz brzegowych liściach gromadzi się najwięcej azotanów.

Nie ma sposobu, na obróbkę rzodkiewki, dlatego warto ograniczyć jej spożycie na początku roku, dopóki nie pojawią się warzywa uprawiane bez tak dużej ilości nawozów.

Szczypiorek jako warzywo chętnie kupowane zimą i wczesną wiosną z reguły jest bezpieczny dla zdrowia, do jego uprawy nie potrzeba nawozów, rośnie także bez nich. Szczypiorek można samodzielnie wyhodować w doniczce na parapecie – taki jest najbezpieczniejszy.